Wat zijn pseudo-UBO’s en waarom moet je hier meer aandacht aan besteden?

Wat zijn (pseudo-)UBO’s?  

Laten we eerst de basis doornemen. UBO staat voor Ultimate Beneficial Owner, wat zich vertaalt in ‘uiteindelijke belanghebbende’. Dit is een natuurlijk persoon die uiteindelijk eigenaar- of zeggenschap heeft over een juridische entiteit (een bedrijf, stichting of vereniging). Dit is doorgaans iemand die direct of indirect meer dan 25% van de aandelen bezit of het stemrecht heeft. Een juridische entiteit kan overigens ook uit één of meerdere UBO’s bestaan (of pseudo-UBO’s). UBO’s registreer je in het UBO-register, een verplichting die voortvloeit uit de Europese anti-witwasrichtlijn (AMLD5). 

Maar wat is dan een pseudo-UBO? Als er binnen de organisatie niemand is met een belang van meer dan 25% of feitelijke zeggenschap, wordt een pseudo-UBO aangesteld. Dat zijn ‘natuurlijk personen’ met een hoger leidinggevend functie. Het verschilt per soort rechtspersoon of vennootschap wie daaronder kunnen vallen. Meestal is dit een van de bestuurders. Het aanwijzen van één of meerdere pseudo-UBO’s is vaak een terugvaloptie. Bij vennootschappen komt dit niet vaak voor. Bij stichtingen en verenigingen kan dit juist vaker voorkomen. 

In het UBO-register wordt vermeld dat de geregistreerde persoon een aangewezen UBO (pseudo-UBO) is en geen “echte” UBO. De identiteit van pseudo-UBO's verifieer je bij een betrouwbare bron, zoals de KVK. 

Waarom zijn pseudo-UBO's relevant voor advocaten, juristen en beleggingsadviseurs? 

Nu vraag je je misschien af: "Waarom moet ik als advocaat of beleggingsadviseur hier aandacht aan besteden?" Het antwoord is simpel: regel- en wetgeving. In de afgelopen jaren zijn de eisen rond het identificeren van UBO's flink aangescherpt en het niet herkennen van een (pseudo-) UBO kan leiden tot grote juridische gevolgen en financiële sancties. 

Regelgeving rondom witwassen en terrorismefinanciering (denk aan de Wwft) vereist dat je inzicht hebt in de UBO-structuur van jouw cliënten of investeerders. Als je hier niet aan voldoet, riskeer je boetes en kan het leiden tot verlies van vertrouwen van cliënten en investeerders. Er wordt immers van je verwacht elke cliënt correct geïdentificeerd is. 

2. Identificatieplicht

In de juridische dienstverlening is het een vereiste om (pseudo) UBO’s te identificeren. Het is dan ook een belangrijke stap in het voorkomen van witwassen en terrorisme financiering. Volgends de Europese anti-witwasrichtlijn (AMLD5), zijn instellingen in de juridische dienstverlening wettelijk verplicht om hun cliënten grondig te controleren en hun UBO’s te identificeren. Dit geldt niet alleen voor feitelijke UBO’s, maar ook voor pseudo-UBO's. Hieronder vallen ook bestuurders die invloed uitoefen op de instelling, maar die formeel gezien geen eigendomsbelang hebben.  

3. Controle van de toezichthouder

De identificatieplicht voor (pseudo) UBO’s heeft een directe invloed op de controles van de toezichthouder. Zij/Hij controleert namelijk de wet- en regelgeving rondom de Wwft. Tijdens deze controle beoordeeld de toezichthouder of het kantoor hun cliënten en (pseudo) UBO’s op de juiste manier heeft vastgesteld. Een incorrect of onvolledig dossier kan leiden tot financiële gevolgen.  

Niet alleen boetes kunnen jouw kantoor pijn doen. Ook de risico’s van betrokkenheid bij fraude of criminele activiteiten kunnen ernstige financiële consequenties hebben voor jouw kantoor of fonds. Je wilt tenslotte niet dat jouw investeringen of cliënten negatief beïnvloeden door deze verborgen constructies. 

Praktische tips om pseudo-UBO's te identificeren 

Het is belangrijk dat je een sterk due diligence-proces hebt om de pseudo-UBO's eruit te filteren. Om het allemaal inzichtelijker te maken, hebben we hier wat praktische tips onder elkaar gezet: 

• Controleer bedrijfsstructuren: Kijk goed naar de lagen van vennootschappen en wie daarachter zit. Dit kan je helpen om verdachte constructies te ontdekken. 

• Vraag door: Stel kritische vragen over de eigendomsstructuur en de herkomst van fondsen. Vergeet ook niet de staturen en volmacht te bespreken. 

• Gebruik screening tools: Er zijn tegenwoordig ontzettend veel tools beschikbaar die kunnen helpen bij het analyseren van UBO-structuren. Denk aan onze RegLab applicatie. 

• Blijf alert: Door alert te blijven, goed onderzoek te doen en samen te werken met experts zoals RegLab, kun je ervoor zorgen dat jouw organisatie veilig en Wwft-compliant blijft. Neem geen risico’s en zorg dat je de UBO altijd in het vizier hebt. 

• Houd dossiers bij: Constante monitoring kan het verschil maken in het ontvangen van een boete of enkel een waarschuwing. Zorg ervoor dat je op de hoogte bent van wijzigingen in je cliëntenbeheer.  
   

RegLab speelt een belangrijke rol in het vergroten van de kennis en bewustwording rondom de Wwft. Door te zorgen voor up-to-date dossiers, tools en trainingen, helpen we kantoren Wwft-compliant te blijven en risico’s te minimaliseren. Of je nu een jurist of een fondsbeheerder bent, je kunt altijd rekenen op de expertise van onze Wwft-experts. 

RegLab

Ben jij ook veel tijd kwijt aan een Know Your Customer (KYC) en Customer Due Diligence (CDD) beleid om de verplichtingen uit de Wwft na te leven? Ondanks de frustraties die ze oproepen, worden de CDD principes steeds belangrijker. RegLab helpt organisaties bij het snel, veilig en met gemak voldoen aan de Wwft.