Hedendaagse witwasbestrijding
Grootschalige witwasoperaties zijn vaak actief in meerdere landen. Met name binnen Europa kan dit probleem relatief makkelijk verschillende landsgrenzen doorkruisen. In de afgelopen 10 jaar zijn er meer wetten en richtlijnen ontstaan om witwasoperaties zoveel mogelijk terug te dringen. Sinds 2015 is de Europese Raad structureel bezig met de strijd tegen terrorismefinanciering. Door de prioriteiten te herformuleren sluiten deze aan op de strategische agenda voor de EU. Binnen deze agenda wordt de Europese Raad opgeroepen om samen te werken en informatie-uitwisselingen te verbeteren.
In juli 2023 hebben de Europese Raad en het Parlement een voorlopig akkoord bereikt over de oprichting van de AMLA. De nieuwe regels moeten de EU-burgers en het financiële stelsel van de EU beschermen tegen witwassen en terrorismefinanciering. Ter ondersteuning van dit akkoord is er in januari 2024 een reeks wetgevingsvoorstellen gepresenteerd. Hiermee zullen er voor het eerst overal in de EU dezelfde regels gelden.
Wat is de AMLA?
De afgelopen dertig jaar is de strijd tegen witwassen en terrorismefinanciering uitgegroeid tot een van de belangrijkste speerpunten van de EU. Sinds de eerste antiwitwasrichtlijnen tot stand kwamen in 1991, zijn deze meerdere malen hervormd. Om ervoor te zorgen dat deze richtlijnen op internationaal niveau verder uitgevoerd worden, heeft de Europese Raad een nieuw initiatief aangenomen. De AMLA (the Anti-Money Laundering and countering the financing of terrorism Authority) is een nieuw initiatief vanuit de Europese Unie. Het overkoepelende orgaan van de EU zal met name toezicht houden en de inspanning van alle lidstaten harmoniseren. Met de oprichting van de AMLA zet de EU een grote stap richting van het gelijk trekken van regels rondom witwaspreventie. Het hoofdkantoor van de AMLA zal gevestigd worden in Frankfurt en zal medio 2025 operationeel zijn.
Missie, visie & doelstelling van de AMLA
Idealiter wil de AMLA een wereld creëren waarin financiële criminaliteit geen kans krijgt, de financiële integriteit gewaarborgd wordt en het vertrouwen in het financiële systeem wordt hersteld en behouden. Dit is echter een utopie, in werkelijkheid is dit vrijwel onmogelijk zonder rigoureuze verbeteringen. Met deze reden is de AMLA als autoriteit opgericht om deze nieuwe regels te waarborgen. De AMLA richt zich dan ook op het waarborgen van de veiligheid en integriteit van het financiële systeem. Ook bevordert de AMLA internationale samenwerking om mondiale criminaliteit te bestrijden. De belangrijkste doelstellingen van de AMLA zijn:
- Ontwikkelen en implementeren van AML/CFT-regelgeving
- Actieve handhaving en sanctionering
- Bewustwording en educatie
- Internationale samenwerking
- Onderzoek en analyseren
- Terrorismefinanciering identificeren en bestrijden
Verwachtingen vanuit de EU
De doelstellingen van de AMLA zijn ambitieus. AMLA wil een consistente en kwalitatief hoogstaande toepassing van de AML/CFT-regels in de hele EU garanderen. Door rechtstreeks toezicht te houden in combinatie met de toegekende bevoegdheden kan de AMLA alles met een hoog risico profiel aanpakken. De introductie van de AMLA moet ervoor zorgen dat er sterke samenwerkingen zal ontstaan tussen (nationale) financiële inlichtingendiensten. Met een betere samenwerking kan er tevens meer toezicht gehouden worden, zodat witwaspraktijken geen kans hebben om geld weg te sluizen.
“De nieuwe, strengere regels zullen onze stelsels versterken in de strijd tegen witwassen en terrorismefinanciering. Een nieuw agentschap in Frankfurt zal toezicht houden op de werkzaamheden van de betrokken actoren. Zo krijgen fraudeurs, de georganiseerde misdaad en terroristen geen ruimte om hun winsten ons financiële stelsel binnen te sluizen.”
Vincent Van Peteghem, minister van Financiën van België
